ABD ve ÇİN’İN ÇEKİŞMELİ AŞKI-6

tarafından Halil Yıldız
1 yorum 316 görüntüleyenler

Merhaba arkadaşlar,

Bu yazı ile beraber ABD ve ÇİN arasındaki ticaret savaşı alt başlıklı yazımın ikinci parçasını yayınlıyorum. 2.parçadan sonra bir parça daha yazı gelecek, ve bu alt başlığı kapatacağım.

ABD neden ticaret savaşına ihtiyaç duyuyor?

ABD’nin tüm dünyada uygulamaya çalıştığı neo liberal politikalar nedeniyle 2008 yılı çevresinde dış ticaret açığını bir türlü kapatamadı. Bu gerileyiş tröstleri rahatsız edince büyük şirketler Çin’e kaymaya başladı. Ticaretin ve üretimin artık ana merkezi Çin’di. Oluşan denge bozulumu küresel kriz sonucu ABD’yi kızdırmış ve ticaret savaşını başlatma girişiminde bulunmasına sebep olmuştur.

Saldırgan politikaları anlık olarak bırakan ABD bakış açısı farklılıklarına girerek üretim merkezini yeniden ABD’ye kaydırmayı ve dış ticaret açığını azaltmaya çalışmıştır. Aşağıdaki grafikte kronolojik olarak bu politikaların etkisi görülmüştür.

OECD ABD VS CHINA

Çin’in ulusal parasını batılı devletlerin ulusal para birimleri karşısında sabit ve sürekli olarak düşük tutması ile büyük avantajlar elde etmiştir, Amerika’nın dış ticaret açığının artması bu yüzdendir.

Politika değişikliği beklenen sonucu doğurmayınca hepimizin şahit olduğu Trump dönemi ticaret savaşları başlamıştır.

IMF
Ticaret savaşı ile değişen dengeler:

Birleşik Devletlerin ‘’önce Amerika’’ politikası ve buna karşın Çin’in ise ‘’Çin 2025’’ hedefleri Çin’in lehine olmuştur. Amerika erimekte Çin büyümektedir.

Birleşik Devletlerinin başlattığı sekiz farklı ticaret savaşının maliyeti aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Büyük buhran sonrası Smooth-Hawley tarife yasası ile başlattığı bu süreci en son Trump tarifesi olarak uygulamıştır. Bir çok ürüne dehşet vergiler koyan bu tarife ile önce Amerika düşüncesi yeniden hatırlatılmıştır.

GATT ve WTO’nun kurulması ile tarifelerini %5’in altına indiren ABD, Trump ile yeniden tarifeleri yüksek oranlara çekmiştir.

AURUM

İniş ve çıkışlar ABD’de ticari belirsizliği, ardından da güven problemini getirmiştir. Sonuç olarak tarihin her döneminde olduğu gibi karşımıza paranın az riskli yere kaçışı başlamıştır. Belirsizlik endeksleri;

IMF WORLD ECONOMIC OUTLOOK
Ticaret savaşının küresel göstergeleri:

Eğer ki bu savaş bu şekilde devam ederse küresel ekonomi 2008 sonrası gibi daralmaya devam edecektir. Süper gücün sadece imalata, Çin’in ise imalat ve tarıma karşı gösterdiği yüksek tarifeler bunu kaçınılmaz kılmakta.

Ticaret savaşlarının küresel etkilerinden önce iki ülke arasındaki tarife artışlarının sektörel ve sayısal kapsamını görmek daha faydalı olacak;

UNCTAD,2019

Süper gücün uyguladığı toplamın %39’una denk gelirken Çin’in sade %14,6 da kalmıştır. İlk başlarda bundan çok etkilenmeyen Çin 8 Nisan 2018’de ki ek tarife altında yayınladığı sert kararlar Çin’in performansının aleyhine olmuştur. Tabloda gösterilen ihracat değişim oranları bu paragrafı kanıtlar gibi.

OECD,2020.
Ticaret savaşlarının kaderi:

Son yüzyılda giderek azalan gümrük vergileri ile korumacı politika terk edilmiş ve küresel ekonomi büyümeye başlamıştır, ara sıra yapılan bu savaşlar makroekonomiyi kötü etkilemiştir. Savaşlar sıklaşarak devam ederse diğer ülkeler kendilerini koruma amacıyla tarifelerini yükseltip korumacı politikaya geçecektir. Bu geçiş sonrası kaçınılmaz şekilde ekonomiler yıkılacak ve küresel sermaye ortadan çekilmeye başlayacaktır.

Bu savaş Çin’e 160 milyar kayıp ile dönsede USMCA anlaşması sayesinde ABD neredeyse kayıpsız atlatacaktır. Bazı paragraflar ile bu cümlem çelişebilir. Çeliştiğini düşünüyorsanız baştan bir kez daha okuyunuz.

Robert F. Kennedy: “Sadece büyük ölçüde başarısız olmaya cesaret edenler büyük ölçüde başarabilirler.”

Bu çekişme en çok AB’nin işine yaramaktadır. Kuzey Amerika ve Doğu Asya’daki bu belirsizlik 100 milyara yakın sermayenin AB’ye akmasını muhtemel hale getirmektedir.

COVİD-19 virüsünün etkisi %5’lik daralma bu ortamda beklenen ticaret savaşını sonucu olan dünya ekonomik daralması ile ilgili tahminler boşa çıkarmıştır. Salgın sonrası politikalara bağlı olarak etkilenecek olan küresel ekonomi eğer ki korumacı politika ile sonuç bulursa dünya ekonomisi toparlanması zor olan bir daralmaya doğru gidecektir.

 

Kaynakça;

 

Bir önceki yazım;

https://blog.egesavtek.com/abd-cin-iliskileri-5/

Beğeneceğinizi düşündüğümüz yazılar

1 yorum

SUSUZ DENİZ ; DEYDASIZ GELECEK | Ege Savtek Blog 20 Haziran 2021 - 17:48

[…] ABD ve ÇİN’İN ÇEKİŞMELİ AŞKI-6 […]

Yorumlar Kapalıdır.