HAVA ARAÇLARI-6/7

Merhaba arkadaşlar,

Uzun bir süredir belli başlı nedenlerden dolayı hava araçları serimize devam edemedik. Bu tarihten itibaren 2 hafta içerisinde bu yazı serisini bitirecek ve yeni yıla yeni bir seri ile devam edeceğiz.

En son hava araçları için 5. bölümde ‘hedef uçaklar ve eğitim araçları’  hakkında yazmıştık, bugün ise seri içinde seri olacak şekilde 2 bölümlük hava araçları alt sistemlerine giriş yapacağız, şimdiden iyi okumalar…

1-) A400M ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK HİZMETİ:

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık ve Türkiye Cumhuriyeti gibi askeri başat ülkelerin tercihi olan ve eşsiz kabiliyetlere sahip (konumuz bu uçak olmadığı için özellikleri ve yeteneklerinden bahsetmiyorum) olan bu lojistik uçak için 2015’te farklı gelişmeler sağlandı. Bunlardan biri şu şekilde;

IDEF 2015 Savunma Sanayi Fuarı’nda Airbus A400M yeni nesil nakliye uçağının bakım desteği tedariki için Airbus Defence and Space ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. arasında bir antlaşma imzalandı. Bu anlaşmaya göre Airbus Defence and Space firması uzun süreliğine T.H.Y. ‘ye teknik destek verecek. Bu destekler arasında EASA, FAA gibi uluslararası kuruluşlardan  bakım sertifikalarına sahip firma 8 hangar için depo bakımı, hat bakımı vb. konularda gelişim sağlaması var.

Airbus yetkilileri bu destek anlaşması için ‘’A400M’lerin Türkiye’deki hizmetlerinden büyük memnuniyet duyuyoruz ve bu anlaşmanın uzun seneler sürecek sağlam destek hizmetine önemli bir katkı sağlayacağı düşüncesindeyiz’’ açıklamasında bulundu.

FİRMA: TÜRK HAVA YOLLARI TEKNİK A.Ş. – AİRBUS MİLİTARY

TARİH: 2015 – …

2-) PIT:

Gelişen sistemler ile artık havaalanlarıda klasik yer destek sistemlerini (uçağın yanına getirilen araç ve panellerle yapılan çoğu işlem) PIT, PCA vb. gibi sistemler ile değiştirmektedir. Bu sistemler uçak ve helikopterler için gerekli olan şartlandırılmış hava ve elektriğin üretilmesi ile gerekli beslemenin yapılmasını sağlar. Yeni sistemlerde artık hava aracının yanına araç veya panelin getirilmesine gerek yoki tüm destek sistemleri yere gömülü olarak tasarlanmaktadır.

FİRMA: GÖKSER MAKİNA SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

TARİH: —

3-) AGATA:

AGATA tam adıyla Aviyonik Sistemler için arayüz tasarım aracı olan bu sistem ARINC 661 standartı ile uyumlu, insanlı askeri hava araçlarında kullanılan sistemlerin kullanıcı ile etkileşimini sağlayan, kullanıcıya araç hakkında görsel bilgiler sunan İnsan-Makine arayüz ( HUMAN MACHİNE İNTERFACE(HMI)) tasarım aracıdır. Bu sistem mantıksal program arayüzü ve arayüz yazılımlarını gerçek zamanlı bir işletim sistemiyle çalıştırılması için OpenGL SC (kritik yazılım sektöründe kullanılmak üzere tasarlanmış olan OpenGL alt kümesidir. Havacılık elektroniği, askeri, sağlık, endüstriyel ve otomotiv elektroniğinde güvenlik-kritik yazılımlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır) 1.3 spesifikasyonuna uygun olarak oluşturulan bir kod üretecine sahiptir.

FİRMA: BITES DEFENCE AND AEROSPACE

TARİH: —             

4-) LİAS:

Lazer ikaz alıcı sistemi olan LİAS’ ı elektronik harp sistemleri serimde detaylıca anlatmıştım https://blog.egesavtek.com/elektronik-harp-sistemleri-3/ . Bu yüzden burada yeniden anlatmaya gerek görmüyorum.

FİRMA: PAVOTEK – ASELSAN MGEO

TARİH : 2006 – 2010

5-) AAKP :

Meltem-2 projesi kapsamında geliştirilmiş olan aviyonik aydınlatma kontrol paneli olan bu sistem CN-235-100M gibi deniz karakol uçakları için konsol gereçleri ve panel aydınlatması sağlamaktadır. MIL-P-7788F üretim tekniği ile imal edilen bu ürün mürettebatın görevini yerine getirebilmesi için gerekli aydınlatma çevresini oluşturmaktadır.

FİRMA: SAVRONİK ELEKTRİK SAN. TİC. A.Ş.

TARİH: 2002 – …

6-) ASU 3600:

Azot servis ünitesi olan bu sistem her türlü uçak ve helikopter için gerekli olan sıkıştırılmış azotun temin edilmesini sağlayan bir mobil ünitedir. Bu sistem düşük basınçlu azotu 3600 psi’a kadar yükselterek uçağa temin edilmesini sağlar. Kolay bakım ve maksimum güvenilirliği ile göze çarpmaktadır.

FİRMA : TEKSAV TEKNOLOJİ

TARİH : —

7-) ÇEVRESEL İKLİMLEMDİRME BİRİMİ :

Bu sistem savaş uçakları için geliştirilmiş olup lazer podlarının ısıtılması ve soğutulması için üretilmiştir.

FİRMA : ANOVA

TARİH : —

8- ) ÇTS:

Çoklu taşıma salanı olan bu sistem aynı anda 4 adet minyatür bomba taşıyabilen ve konfigürasyonlar ile bir adet F-16 uçağının iki silah taşıma istasyonu ile 8 adet minyatür bomba taşımasını sağlar. Aynı zamanda bu sistem HÜRKUŞ içinde kullanılabilir.

Genel özellikleri:

• ÇTS’na 4 adet MB yüklenebilmekte ve taşınabilmektedir. Bu sayede F-16 platformunda her kanatta bir ÇTS taşınarak tek bir sorti de 8 farklı hedefin etkisiz hale getirilmesine olanak tanımaktadır.
• Uçaktan bırakılmadan önce kapalı olan kanatlar, uçaktan bırakıldıktan bir süre sonra açılır ve en uzun menzil için gerekli aerodinamik kaldırma kuvvetini sağlar.
• Yapısal olarak güçlendirilmiş hedeflere ve sığınaklara karşı etkin olarak kullanılabilen MB, 55 km menzil içindeki 1 metre kalınlığında basınçlı betonu (5000 PSI dayanım gücüne sahip) delme ve içeride patlama özelliklerine sahiptir.
• Yüksek hassasiyette istenilen hedefi vurma özelliği ve düşük ikincil hasar özelliği ile şehir çatışmalarında ve sivil yerleşimin olduğu bölgelerde, stratejik hedeflerin imha edilmesinde etkin olarak kullanılabilir

FİRMA : ASELSAN

TARİH : 2011  ( TÜBİTAK 1007 Programı kapsamında geliştirildiği için program başlama tarihini esas aldım)

9-) EL TİPİ LAZER İŞARETLEYİCİ:

Uzak mesafede işaretleme yakın mesafede aydınlatma yapan bu sistem kızılötesi dalga boyunda ayarlanabilir spot özelliğine sahiptir. Dalga boyu 810-860 nm olan bu sistemin menzili 14km’dir.

FİRMA : 5. ANA BAKIM FABRİKA MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH : —

10-) İHA FIRLATICI SİSTEM:

75-450 kg arası ihaları 15G ivme ile fırlatabilen bu sistem 30-55 m/s aralığında fırlatma hızına sahiptir. 5-10 derecelik açı ile fırlatma yapabilmektedir.

FİRMA : AKANA MÜHENDİSLİK

TARİH : —

11-) FLUXGATE MANYOMETRE:

Manyometreler ortamdaki manyetik değişiklikleri algılayabilme özelliğine sahiptir. Uzaydan tıpa neredeyse tüm alanlarda kullanılır. Bu sistem ise düşük manyetik alanlarda doğru ölçüm oranı diğerlerine göre daha yüksek olduğu için meteroloji dünyasında istenen ürün haline gelmiştir.

FİRMA : TÜBİTAK UME

TARİH : —

12-) GERÇEK ZAMANLI AKTARMA VE ARŞİVLEME SİSTEMİ:

Baykar Gerçek Zamanlı Görüntü Aktarma Sistemi (BGAM) savunma sanayiine gerçek zamanlı görüntü aktarma ve arşiv yönetimi çözümleri sağlamaktadır. BGAM yüksek çözünürlüklü, gecikmesiz canlı yayınların aynı anda çok sayıda kullanıcı tarafından yetkilendirme dahilinde izlenebilmesine olanak sağlar. BGAM web tabanlı bir uygulama olup, kullanıcıların canlı yayınları ağ içerisinde veya mobil uygulama ile internet ağını kullanarak tabletler üzerinden güvenli şekilde izlemesini sağlamaktadır.

Bütün canlı yayınlar sistem tarafından otomatik olarak 30 dakikalık dosyalara kaydedilir. Kullanıcılar canlı görüntüleri izlerken sistem üzerinde notlar alabilir, bu notlara birden çok etiket ekleyebilir. Bu notlar ve etiketler ile arşiv videoları üzerinden arama yapabilirler. Bu notlar ile görev transkripti oluşturulabilir ve dışarı aktarılabilir. Arşiv dosyaları tarihe ve metaverilere göre taranabilir.

Canlı ve arşiv görüntülerine olan erişimin güvenliği için sistem otomatik olarak geçici şifreler kullanır, bu sayede görüntü sunucusuna olan erişim daha güvenli hale getirilir. Canlı yayın görüntüleri ve arşiv görüntüler üzerine kullanıcı adı veya cihaz bilgisi filigran olarak kaydedilir.

Görüntü Aktarma Sistemine entegre edilebilecek opsiyonel bir mobil çözüm sayesinde, canlı yayınlar Windows platformuna sahip mobil cihazlar üzerinden de izlenebilmektedir. Yüksek güvenlik seviyeli ağda bulunan yayınlar mobil cihazlara uçtan-uca kriptolama ve tek yönlü veri transferi (diyot çözümü olarak da anılmaktadır) yöntemi aracılığı ile güvenli şekilde aktarılmaktadır.

FİRMA : BAYKAR SAVUNMA

TARİH : 2014 (TB-2 İHA’ların geliştirilme tarihini esas aldım)

DİPNOT: BAZI GÖRSELLER TEMSİLİ KOYULMUŞTUR( 7,9)

KAYNAKÇA ;

• https://turkishtechnic.com/
• http://www.gokser.com/
• https://tr.wikipedia.org/wiki/OpenGL_SC
• https://www.bites.com.tr/
• http://www.savronik.com.tr/tr/
• https://www.aselsan.com.tr/
• http://www.teksav-teknoloji.com/
• https://anova.com.tr/
• https://www.akana.com.tr/havacilik
• https://www.ume.tubitak.gov.tr/tr/manyetik-laboratuvari
• https://www.baykarsavunma.com/iha-15.html
• https://www.defenceturk.net/

Bir önceki yazım;

https://blog.egesavtek.com/hava-araclari-4-8/