Bugün sizlere kısa bir tarih anlatımı ile uçak gemilerinde,roket sistemlerinde ve bazı kara araçlarında-geçmişte denizaltı da dahil- bulunan ‘’KATAPULT’’ sistemini anlatacağım.
Açık denizlere açılan kruvazör vb. gemiler hava araçları karşısında neredeyse 100% açık bir hedefti.
Bunun üzerine ilk olarak ortaya ‘’deniz uçağı’’ denilen araç meydana getirildi.Bunu ilk kez Fransızlar başardı ve adı ‘’Le Canard’’ olarak belirlendi.İlk deniz uçağı taşıyıcısı ‘’Foudre’’ adı ile bilinen bir Fransız kruvazörü idi.Fakat uçaklarının gemilerden fırlatılması çok önemliydi.
Her an vinç kullanıp uçağı denize indirmek harbe hazırlık süresini çokça artırıyordu.Fransızlar ilk kez sivil bir geminin-Foudre sivil bir gemidir daha sonra askeri gemiye dönüştürülmüştür- arka kısmına 1913’te 10 metre uzunluğunda bir fırlatma sistemi-katapult- yerleştirdiler. ABD ise teknolojinin gerisinde kalmadı ve 1914’te Üsteğmen Bellinger tarafından kömür mavnası üzerine kurulmuş 85 feet uzunluğundaki katapulttan ilk başarılı fırlatışı gerçekleştirdi.
Bu gemilerin tarihi çok yoğun fakat ana konumuz katapult olduğu için burada bu konuyu kapatıyorum.
Katapult nedir;
Mancınığın çeşitleri vardır ve bunlardan biri katapulttur.
Not:(Mancınığı icat edenler Çinlilerdir)
Uçak gemilerinde kullanılan katapult sistemi ise şöyle;
ABD ve Fransa ‘’catabor’’ denilen katapult sistemini kullanırlar.Bu sistemin çalışma şekli şöyledir:
1-Uçak güvertede bulunan piste çıkar ve katapult sisteminin kilitleri uçağın tekerleğini kilitler.
2-Uçak motorları maximum güce çıkarılır.
3-Gemide bulunan buhar kazanlarının ürettiği buhar enerjisi ile uçak itilir ve 2000 metrelik bir pistten fırlatılıyormuş gibi bir ivmelenme oluşur.
Bu sistem çok pahalıdır ve işletme maliyeti de bir o kadar yüksektir.Tercih edilme sebebi ise uçakları tam kapasite-tam cephane yükü- ile kaldırabilecek bir sistem olmasıdır.
Bunun için ABD harekete geçmiş ve elektromanyetik katapult sistemine-Gerald R. Ford (CVN78) uçak gemisinde bulunuyor şuan- geçiş yapmıştır.
Bu sistemin avantajları ise şöyledir;
Buharlı sistemlere göre daha hafif, daha az yer kaplar, daha az personel gerektirir ve uçakların daha sık aralıklarla fırlatılmasına olanak sağlar yani harbe hazırlık süresi belli ölçüde azaltılmış olur.
Kaynakça;
– http://www.uralakbulut.com.tr/wp-cont…
–https://dergipark.org.tr/tr/download/…
1 yorum
Eline sağlık çok güzel bir makale
Yorumlar Kapalıdır.