Uzay boşluğunda insanların konaklaması ve çalışması için hazırlanan platform. Şu ana kadar yapılan uzay istasyonları alçak dünya yörüngesi gönderilmiştir. Uzay istasyonlarının diğer uzay araçlarından başlıca farkı, hareket etmek için büyük roketlerinin olmamasıdır. Uzay istasyonlarına gitmek için bu tür hareket roketleri olan diğer uzay araçları kullanılır. Uzay istasyonları, yörüngede haftalarca, aylarca hatta yıllarca kalmak üzere tasarlanırlar.
Uzay istasyonları, uzayda uzun süre kalmanın organizma üzerindeki etkilerini araştırmak için kullanıldıkları gibi ağırlıksız ortamda çeşitli bilimsel deneyler yapmak için de uygun bir mekan sunarlar.
Çevresel Mikrobiyoloji
Uzay İstasyonunda oluşan küfler metal, cam ve kauçuğu indirgeyebilen asitleri üretebilir. Mikroorganizmaları tespit etmek için geliştirilen moleküler yaklaşımlar dizisine rağmen filo genetik soyun bir fonksiyonu olarak mikrobiyal hücrelerin farklılık gösteren yaşam koşullarını belirlemenin hızlı ve güvenilir yolları hâlâ keşfedilememiştir.
Uzay İstasyonu’nun Tarihçesi
Uzay İstasyonu’na dair ilk fikir, Edward Everett Hale’ın 1869 tarihli “The Brick Moon” adlı kitabında ortaya kondu. Uzay istasyonlarından ilk kez ciddi ve bilimsel olarak 1900’lü yılların başlarında, birbirlerinden 20 yıl arayla Konstantin Tsiolkovsky ve Hermann Oberth bahsetti. 1929’da Herman Potočnik’in yapay yer çekimi kuvveti oluşturan, dönen tekerlek modelli uzay istasyonundan ilk kez söz ettiği The Problem of Space Travel yayımlandı. 1951’de Werner von Braun Collier’in Weekly’de Potočnik’in fikrine atıfta bulunduğu bir dönen tekerlek modelli uzay istasyonu konsepti yayımlandı. Ancak bu dönen tekerlek modelli uzay istasyonuna dair 20. yüzyıl içerisinde hiçbir şey yapılmadı.
20.yüzyılın ikinci yarısında Sovyetler Birliği dünyanın ilk uzay istasyonu olan Salyut-1’i geliştirdi ve fırlattı. Almaz ve Salyut’tan sonra bunların yanına Skylab, Mir, Tiangong-1 ve Tiangong-2’de katıldı.
İlk Sovyet denemeleri sırasında geliştirilen donanım, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun önemli bir bölümünü oluşturan geliştirilmiş versiyonlarıyla birlikte bugün yörüngede dönmektedir. Hâlen uzayda en uzun kalma rekoru, Mir uzay istasyonunda 437,7 gün kalan Valeri Polyakov’a aittir.
Mir (1986-2001)
Önceki istasyonların aksine Sovyet istasyonu Mir, ilk olarak ana modülün yörüngeye yerleştirildiği, sonrasında amaca uygun ek modüllerin istasyona eklendiği modüler bir tasarıma sahipti. Bu yöntemle işleyişin daha esnek uygulanması mümkün kılındığı gibi son derece güçlü olan fırlatma aracı kaldırılmıştır. Modüler istasyonlar, en başından beri tedariklerini düzenli destek gerektirme pahasına, daha uzun bir ömür vadeden lojistik destek gemisi tarafından sağlanacak şekilde tasarlandı. Modüller hâlâ Mir’in yetenekleri ve dizaynı baz alarak tasarlanmaktadır.
ULUSLARARASI İSTASYONLAR
Uzaya gönderilen en büyük istasyon, çeşitli ulusların işbirliği içinde inşa ettikleri Uluslararası Uzay İstasyonu olmuştur. 1998 yılında yörüngede inşaatı başlanan UUİ’nun yapımı 2011’de tamamlandı. İstasyonun 2020 yılına kadar görevine devam etmesi plânlanmıştır. Yapılagelmiş en büyük uzay istasyonu olup Dünya’dan çıplak gözle görülebilmektedir. 2009’da yeni ünitelerle Dünya’nın en büyük yapay uydusu olmuştur. İstasyonda düşük yer çekimi şartlarında biyoloji, kimya, tıp, fizik vb. konularda araştırmalar yapılmaktadır.
Kaynakça
– https://tr.wikipedia.org/wiki/Uluslararası_Uzay_İstasyonu
– https://tr.wikipedia.org/wiki/Uzay_istasyonu
– https://www.turkcebilgi.com/uzay_istasyonu
– https://beyinsizler.net/uzay-istasyonu-hakkinda-merak-edilen-her-sey/
