21.yüzyıl dünyasında giderek içinden çıkılmaz bir hal alan kent içi ulaşım sorununu çözebilmek için ülkeler alternatif ulaşım araçları üzerinde çalışıyor. Ulaşımda gökyüzünden daha fazla yararlanmak gerektiğini düşünen mühendisler, bunu için yeni nesil ‘gökyüzü arabaları’ geliştirilmesi gerektiğine inanıyor ve bunlarla ilgili çalışmalar yapılıyor.
Türkiye milli uçan araba projesi Cezeri ile söz konusu teknoloji üzerinde çalışan ülkeler arasına girdi. Baykar Savunma tarafından milli imkanlarla geliştirilen Türkiye’nin ilk uçan arabası “Cezeri “kentsel hava taşımacılığında köklü bir değişiklik yapmak için geliştirilmektedir.
Uçan Araba Cezeri, şehir içi yolcu ulaşımında, sağlık sektörü ve askeri alanda lojistik destek faaliyetlerine yeni bir çehre kazandırmak için geliştirilmektedir. Bunun yanı sıra Cezeri, kargo taşımacılığında da aktif olarak rol alacak şekilde tasarlanmaktadır. Uçan Araba Cezeri temelde şehir içi ulaşımda otomobillerin alternatifi olacak elektrikli bir “Kentsel Hava Taşımacılığı” (KHT) aracı konseptidir.
Uçan Araba Cezeri ismini; İslam’ın Altın Çağında çalışmalar yapan Müslüman bir mühendis olan, pek çok buluşa imza atmış, sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ve matrix ustası bilim insanı “İsmail Ebul İz Bin Rezzaz El-Cezeri” ‘den almıştır. Cezeri’nin adının ilk uçan arabaya verilmesinin bir diğer sebebi de yaptığı araç tasarımlarıdır. Cezerî, kitabında 50 aracın tasarımını vermiştir.
Baykar Savunma tarafından özverili bir çalışma göstererek 9 ay gibi kısa bir zaman içerisinde hazırlanan ön prototip milli Uçan Araba Cezeri’yi ilk kez 17-22 Eylül 2019 TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’nde sergilendi.
Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar yönetiminde gerçekleştirilen Cezeri Uçan Araba’nın uçuş testleri 11 Eylül 2020 Cuma günü başladı. İlk testlerde güvenlik halatlarına bağlı olarak havalanan Cezeri, 14 Eylül 2020’yi 15 Eylül 2020’ye bağlayan gece güvenlik halatlarıyla yapılan test uçuşlarının başarılı ilerlemesi üzerine halatsız olarak havaya kalktı.
Tamamen otonom olarak uçan ve akıllı uçuş sistemine sahip olan Cezeri Uçan Araba, aynı gece yapılan iki farklı uçuşu başarıyla tamamladı. Baykar Milli SİHA Ar-Ge ve Üretim Merkezi’nde 15 Eylül 2020 Salı günü güvenlik halatları olmadan gerçekleştirilen ikinci test uçuşunda ise Cezeri Uçan Araba yerden 10 metre yükseldi.
Teknik Özellikler
- Seyir hızı: 100 km/s
- Azami uçuş irtifası: 2000 m
- Hava kalma süresi: ~ 1 saat
- Menzil: 70-80 km
- Bataryaların tam dolumu için gereken süre: 1 saat
- Ölçüler (en X boy X yükseklik): 3730 x 4070 x 1870 mm
- Kalkış / iniş: Dikey kalkış-iniş
- Azami Kalkış Ağırlığı: 241 kg
- Motor tipi: 8x BLCD
Teknik Kabiliyetler
- Elektrik tahrikli pervaneler; her bir motor kolunda 2 adet ters dönüşlü pervane
- Lityum-iyon batarya paketi
- Üç yedekli tam otonom uçuş kontrol sistemi
- Karbon fiber yapısal; hafif ve dayanıklı kabin ve motor kolları konstrüksiyonları
- Sabit hatveli pervaneler
- Kentsel hava taşımacılığına uygun yolcu ve kargo kabinleri
- Yapay zekâ bilgisayarı destekli uçuş sistemi
Kullanım Alanları ve Faydaları
- Şehir içi ulaşımda trafik sıkışıklığı azaltılabilir
- Trafikte geçirilen zaman en aza indirilebilir
- Ulaşım kaynaklı hava kirliliği azaltılabilir
- Trafik kazaları azaltılabilir
- Daha hızlı ve etkin bir kargo taşımacılığı hizmeti sağlayabilir
- Sağlık kurumlarının acil ihtiyaçlarına (kan, organ taşımacılığı vb.) hızlı şekilde cevap verebilir
- Yüksek riskli savaş bölgelerine ikmal amaçlı kullanılabilir
Genel Özellikleri
- Araç minimum teknik bilgi ve havacılık bilgisi ile uçurulabilecek şekilde tasarlanmaktadır.
- Uçan Araba 8 adet BLDC motor ve pervane çiftinden oluşan, üstten pervaneli, tek koltuklu, döner kanatlı bir hava aracıdır.
- Araç gücünü şarj edilebilir bataryalardan sağlamaktadır ve %100 elektrik ile çalışmaktadır.
- Araç kumanda kolu, irtifa kontrol kolu, dokunmatik komuta ekranı, iki adet fiziksel buton (Acil İn, Dur) ve iki adet anahtar (Motor Bataryası Anahtarı, Aviyonik Sistem Anahtarı) aracılığı ile kontrol edilmektedir.
Uçan Araba Cezeri’nin yollara inmesi tahminen bir 10-15 yılı bulacak. Muhtemelen 3-4 yıla rekreasyonel olarak arazi araçları ATV’ler gibi kırsal alanda kullanıma şahit olabiliriz.
KAYNAKÇA
http://www.baykarsavunma.com/sayfa-Ucan-Araba.html
http://www.millisavunma.com/cezeri-ucan-araba/
http://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/milli-ucan-araba-cezeri
