F-4’ün Kısa Tarihi:
F-4 Phantom-II, ilk uçuşunu 27 Mayıs 1958 tarihinde yapmış, 1961 yılından itibaren ABD Ordusu envanterine girmiş üçüncü nesil avcı uçağıdır. F-4, aslen ABD Donanması için tasarlanmıştır. İniş takımları, gövdesi ve diğer tüm sistemleri uçak gemisine iniş kalkış yapabilecek şekilde tasarlanmıştır. Kanatları katlanabilmektedir. Ancak zamanla, bu nevi şahsına münhasır donanma uçağı, kendisini kullanan ülkelerin hava kuvvetlerinin de gözdesi olmayı başarmıştır.
Vietnam Savaşı ve F-4:
Vietnam Savaşı F-4’ün ilk ciddi muharebe tecrübesidir. F-4’ler ABD Ordusu’nun Vietnam’da bulunan kara birliklerine yakın hava desteğinde kullanıldı. ABD ordusu tarafından belirlenen hedeflere napalm bombaları yağdırdı. Savaş boyunca yalnızca dokuz adet F-4 kaybedildi. Bunun sebebi ise F-4’ün süpersonik bir uçak olmasıydı. F-4, savaşın genelinde başarılı bir performans sergilemiş olsa da çeşitli sıkıntılar da yaşanmıştır. Bunun sebebi II. Dünya Savaşı sonrasında değişen hava muharebesi doktrinleri idi. F-4 tasarımcılarına göre it dalaşı devri bitmişti.
Yüksek teknoloji ile üretilen F-4’ler AIM-7 Sparrow füzelerini düşman onları daha fark etmeden ateşlemiş olacaktı. Bu sayede olası hedefler it dalaşına girmeye gerek olmadan imha edilecekti. Bu nedenle de uçağa burun topu eklenmemiştir. Ancak savaş sırasında Amerikan pilotları topun eksikliğini fazlası ile hissetti. Bunun neticesinde uçakların kanat altına gun pod eklenmiş, sonrasında da F-4’ün E modeli üretilmiştir. F-4E versiyonu hava kuvvetleri için üretilmiştir ve M61A1 Vulcan topu uçaklara entegre edilmiştir.
Kullanıcı Ülkeler:
ABD, Almanya, İsrail, Birleşik Krallık, Yunanistan, Mısır, Güney Kore, Avustralya, İspanya, Japonya, İran ve Türkiye F-4’ü uzun yıllar kullanmıştır. Günümüzde Güney Kore, Türkiye ve İran aktif olarak F-4’ leri kullanmaktadır.
RF-4:
RF-4, F-4’ ün silahsız keşif modelidir. Bu modelde kameralar ve çeşitli kayıt cihazları bulunur. Alınan görüntüler filme kaydedilir ve uçak yere indikten sonra filmler görüntüye çevrilir. Böylelikle istenen bölgenin analizi yapılır. Günümüzde bu yöntem demode kalmıştır. Türk Hava Kuvvetleri’nin RF-4’leri Eskişehir’de bulunan 112. Filo ve Malatya’da bulunan 173. Filo’da konuşluydu. Art arda yaşanan kazalar neticesinde RF-4E uçakları emekli edildi. Bu uçakların yerine de F-16 uçaklarına DB-110 podu takılarak keşif uçağı haline getirildi.
Türk Hava Kuvvetleri ve F-4:
F-4, Türk Hava Kuvvetleri’nde Baba lakabıyla anılır. Hava Kuvvetleri tarafından halen aktif olarak kullanılan bu uçak, havacılık tarihimizde yeri doldurulamaz izler bırakmıştır. 1974 yılında teslim alınan kırk uçakla başlayan F-4 serüvenimiz halen devam etmektedir. F-4 uçakları iç güvenlik operasyonlarında, sınır ötesi operasyonlarda, terörle mücadele operasyonlarında ve Türk hava sahasının güvenliğini sağlamada eşsiz görevler üstlenmiştir.
Türkiye toplamda iki yüzden fazla uçak teslim almıştır. Bu uçakların bir kısmı doğrudan sipariş, bazıları Türkiye’nin ABD ’yi Körfez Savaşı’nda desteklemesi nedeniyle hibe olarak gelmiştir. Bunun dışında Alman Hava Kuvvetlerinden emekli edilen otuz iki adet RF-4E uçağı da Türkiye’ye hibe edilmiştir. Hibe olarak gelen uçakların büyük bir bölümü mevcut uçaklara yedek parça temin etmek maksadıyla kullanılmıştır.
F-4 Modernizasyon Programları:
Türkiye’nin en kapsamlı F-4 modernizasyonu 1997 yılında İsrail Havacılık Endüstrisi ile ortak olarak yapılan Terminatör modernizasyonudur. Bu modernizasyona tabi tutulan elli dört uçaktan yirmi altı tanesi İsrail’de, yirmiz sekiz tanesi Eskişehir’de bulunan 1. Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığında modernize edilmiştir. Modernizasyon kapsamında uçağın uçuş aviyonikleri güncel seviyeye getirilmiş, yapısal güçlendirme çalışmaları yapılmış ve Türk F-4’leri Popeye mühimmatı kullanma kabiliyetine kavuşmuştur. Sonrasında bu elli dört uçak F-4E 2020 Terminatör adını almıştır.
Planlanana göre bu uçaklar 2020 yılına kadar kullanılacak, sonrasında ise F-35 uçakları ile değiştirilecekti. Ancak değişen konjonktür nedeniyle Terminatör uçakları bir süre daha aktif hizmette tutulacak. Günümüzde faal olarak kullanılan F-4 uçakları işte bu modernize edilmiş uçaklardır ve Eskişehir’de bulunan 111. Filoya bağlı olarak görev yapmaktadır. Ayrıca yerli ve milli olarak geliştirilen mühimmatların test ve geliştirmesini sağlamak amacıyla kurulan 401. Test Filosunun bir bölümü de F-4’lerden oluşmaktadır. T
erminatör modernizasyonunun bir önemli faydası da Türk savunma sanayisinin muharip uçak modernizasyonu yapma kabiliyetine erişmesidir. Bu projeden edinilen tecrübe sayesinde o dönem envanterde bulunan RF-4 uçakları Işık projesi kapsamında Türk mühendisleri tarafından modernize edilmiştir.
Kendi Kendine İnen F-4:
Teknik Özellikler:
