İnsanlığın Mars maceralarına geçtiğimiz aylarda bir yenisi daha eklendi. Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) gönderdiği bu son aracın ismi “Perseverance” yani “Azim” anlamına geliyor.
Mars 2020 adı altında yürütülen bu görevdeki Perseverance’ın amacı, yaşama dair işaretleri araştırmanın yanısıra gezegenin jeolojik yapısını, geçmişte ikliminin nasıl olduğunu incelemek ve toprak örnekleri almak. Mars’taki kaya ve toprağın örneklerini toplamak için bir matkap kullanıyor, ardından bunları ayrıntılı analiz için Dünya’ya geri götürecek gelecekteki bir görev tarafından alınmak üzere kapalı tüplerde saklıyor. Planlanan görev süresi ise 1 Mars yılı yani yaklaşık 687 Dünya gününe denk gelecek şekilde belirlenmiş.
30 Temmuz 2020 tarihinde Florida’da bulunan Cape Canaveral Hava Kuvvetleri Üssü’nden uzaya fırlatılan uzay aracı 7 aylık yolculuğunun ardından 18 Şubat 2021 tarihinde Jezero Krateri’ne inişini yaptı ve görüntüler göndermeye başladı.
Benim özellikle ilgimi çeken bir diğer görevi ise insanlığın Mars’a gidebilmesine zemin hazırlayacak araştırmalar yapacak olması. Karbondioksit gibi Mars atmosferindeki doğal kaynakların Oksijen üretiminde kullanılabilirliğini araştırmak için testler yapacak. (yaşam desteği ve yakıt olarak kullanmak için) Aynı zamanda insanlı keşifler için olası bir tehlike veya kolaylık oluşturabilecek çevresel faktörleri de inceleyecek.
Daha bilimsel alıntılayacak olursak;
“Yüzey sistemlerinin çalışması ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini anlamak için atmosferik toz boyutunun ve morfolojisinin karakterizasyonu.”
Biraz da üzerindeki teknolojileri görelim;
Mastcam-Z
Yakınlaştırma işlevi ile donatılmış, direğe monte edilmiş kamera sistemidir. Uzaktaki nesnelerin detaylı incelenmesini sağlamak için yüksek hızda yakınlaştırma, odaklanma ve 3D resim ve video çekebilen kameralara sahiptir.
Meda (Mars Environmental Dynamics Analyzer)
Rüzgarın hızını ve yönünü, sıcaklık ve nem dahil olmak üzere hava durumu ölçümleri yapar ve Mars atmosferindeki toz partiküllerinin miktarını ve boyutunu ölçer.
MOXIE
Görevi, Mars atmosferindeki karbondioksitten oksijen üretmek. Böylece Mars yolculuğunda dönüş için ek olarak yakıt taşımak zorunda kalınmayacak.
PIXL (Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry)
Kimyasal elementleri küçük bir ölçekte tanımlar. Kaya ve toprak dokularının süper yakın çekim fotoğraflarını çeken bir kameraya sahiptir. Böylece Mars’taki geçmiş mikrobiyal yaşamın belirtilerini araması sağlanıyor.
RIMFAX
Zemini ve altını araştırmak için radar dalgalarını kullanır.
SHERLOC (Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals)
Sulu ortamlar tarafından değiştirilen ve geçmiş mikrobiyal yaşamın işaretleri olabilecek organik ve mineralleri aramak için kameralar, spektrometreler ve bir lazer kullanıyor.
SuperCam
Mars’taki geçmiş yaşamla ilgili olabilecek organik bileşikleri aramak için kayaları ve toprakları bir kamera, lazer ve spektrometreler ile inceler.
Gelelim NASA’nın asıl sürprizine: Mars Helikopteri
1.8 kilogramlık aracımızın ismi “Ingenuity”. İlk uçuşu için 20 ile 30 saniye kadar bir süre havada kalması planlanmış. Mars’ın Dünya’ya göre oldukça zayıf atmosfere sahip olduğunu düşünürsek bu büyük bir başarı sayılabilir. Helikopterin arkasındaki ekip zaman içerisinde daha yüksek rakımlı ve daha uzak mesafeli uçuşlar deneyecekler. Uçuşlar tamamlandıktan sonra Perseverance görevlerine devam edecek.
Kafamızda canlandırması ne kadar zor olsa da başka gezegenlerde de yaşayacağımız günler geliyor. Geleceğin getireceği yeniliklerle belki de Mars’ın da ötesinde yaşama şansı elde edeceğiz. Peki siz ömrünüzün geri kalanını kızıl gezegende geçirmek ister miydiniz ? Yüzlerce yıl önce yaşayanların gökyüzüne bakıp hayran kaldığı yerde…
Kaynakça:
https://mars.nasa.gov/mars2020/mission/science/objectives/
https://mars.nasa.gov/mars2020/mission/science/goals/
https://mars.nasa.gov/mars2020/mission/overview/
