IoT (Nesnelerin İnterneti) Bölüm 1

Yaşam İnternete Bağlanıyor: IoT (Internet of Things – Nesnelerin İnterneti) BÖLÜM 1

İnternete bağlanabileceğiniz  cihazları gözünüzün önüne getirin. Akıllı telefonlarınız, laptoplarınız ve tabletlerinizden başka aklınıza gelen bir cihaz var mı? Büyük ihtimalle yoktur. Internet of Things yahut başka bir deyişle IoT, internete bağlandığımız alışılagelmiş cihazların dışında gündelik yaşamımızdaki neredeyse tüm cihazların Nesnelerin İnterneti teknolojisi sayesinde internete bağlanıp hayatlarımızı daha da kolaylaştıracağını vaat ediyor. Peki bu teknolojik gelişmelerin  sırrı nedir ve hayatlarımızı ne ölçüde etkileyecek?

 IoT Nedir, Nasıl Çalışır ?

Nesnelerin İnterneti kulaklarımızın yeni yeni aşina olduğu bir kavram fakat bu teknolojinin geçmişi 1980’li yılların başına kadar gidiyor.

İlk kez bir Coca Cola otomatı, Carnegie Mellon Üniversitesi’nde internete bağlandı. Bu sıradan bir yüksek lisans projesiydi fakat kullanıcı, otomattaki her bölmede bulunan sıcaklık sensörleri sayesinde hangi şişenin soğuk, hangi şişenin sıcak olduğunu öğrenebiliyordu. Bu otomat primitif düzeyde ilk akıllı IoT nesnesiydi.

1991 yılında bilgisayar bilimci Mark Weiser, “The Computer of 21. Century” adlı makalesinde IoT teknolojisinin teorik altyapısını yarattı. Wesier’ın yarattığı domino taşı etkisi, akademik camianın ve bilişim sektörünün çalışmalarını hızlandırdı. 2020 yılına kadar kendini her alanda iyileştirip geliştiren bu sistemler günümüzde sağlıktan eğitime, tarımdan askeriyeye, politikadan uzay araştırmalarına kadar birçok alanda kullanılıyor ve yaygınlaşma hızının büyüklüğü gelecek yıllarda hayatımızın bu gelişme ile sarılı olabileceğini sinyal veriyor.

Figür 1) Akıllı ev sistemleri üreten Ring firmasına ait bir IoT nesnesi kapı zili

Amazon tarafından satın alınan Ring şirketi, IoT nesnesi düzeyine geliştirilmiş birçok nesneyle akıllı ev sistemleri üretiyor. Örneğin Ring’in ürettiği bir kapı zili ; ses, görüntü ve parmak izi gibi birçok parametreyi sensörleri sayesinde alabilip internet aracılığı ile sisteme gönderiyor ve sistemden aldığı direktifler doğrultusunda hareket ediyor.

Amerikan Federal Ticaret Komisyonu nesnelerin internetini “günlük kullanımımızda olan nesnelerin internete bağlanıp veri gönderip alması kabiliyeti” olarak tanımlamıştır. Peki bu nesnelerin IoT tarafından “thing” yani “nesne” olabilmesi için ne gerekiyor ?

1) Unique ID – Tekil isim

Tekil isim, internete bağlanacak nesnenin kimliğini teşkil eder. Her cihazın sisteme bağlanabilmesi için ana kullanıcı tarafından yaratılmış bir kimliğe ihtiyacı vardır.

2) Censor – Sensör

Cihazın amaçlanan işlevi doğrultusunda veri toplaması gerekir ve bu veri toplama işlemi sensörlerle yapılır. Bu sensörler spesifik ya da çok amaçlı olabilip basınç, sıcaklık, ışık, ses, ağırlık, hacim gibi birçok parametreyi kontrol edip sisteme veri sağlarlar.

3) Internet

Kimliği ve sensörleriyle artık “akıllı” sayabileceğimiz cihazımız internete bağlanmaya hazırdır. Fiziksel dünyadan aldığı datayı internet ağı sayesinde sisteme gönderen ve sistemden aldığı direktifler doğrultusunda hareket eden cihazımız artık IoT dünyasının bir parçasıdır.

Günümüzde internete bağlı 26 milyardan fazla cihaz bulunuyor yani insan nüfusunun 3 katından daha fazla. Araştırmacılar, cihazların IoT teknolojisine git gide daha da hızlı ayak uydurmasıyla birlikte devasa boyutlarda data işleme kapasitesine sahip dev sistemler oluşturulacağını ve akıllı evlerden akıllı şehirlere ve geri dönüşüm teknolojilerinden tıp hizmetlerine kadar IoT teknolojilerinin hayatımızı büyük ölçüde değiştireceği söylüyor.

Figür 2 ) Dünya çapında IoT teknolojileri harcamaları, 2015-2020

Dünya çapında IoT teknolojilerine yapılan yatırımlar sektörel boyutta bu teknolojiye verilen önemi bize açıklıyor. Fütüristik bir bakış açısıyla yaklaşıldığına IoT, ilerleyen yıllarda insanlar adına alışveriş yapan buzdolapları, kendini sürekli güncelleyen ısıtma ve soğutma sistemleri, ürüne optimal düzeyde su veren sulama sistemleri, barajlardaki suyu kontrol eden sensör cihazları gibi hayatın binlerce sorununa çözüm teşkil edecek bir teknolojik gelişmedir ve bu dizide IoT’yi sizlere olabildiğince pratik şekilde anlatmaya çalışacağız.