Her Yerde İnternet “Starlink Projesi”

İnternet artık hayatımızın bir parçası haline geldi. En basit işlerimizi bile internet kullanarak halletmeye başladık. Özellikle sosyal izolasyonu sağlamamız gereken şu günlerde internet vazgeçilmez bir araç. İnternet bu kadar hayatın bir parçası iken onsuz yaşamak zorunda olan insanların sayısı bir hayli fazla. Nedeni ise altyapının olmayışı ya da maddi yetersizlikler…

Şimdi hayal edin, o herkesin istediği şehirden uzakta, göl kenarında ya da ormanın içinde, sadece kuş seslerinin olduğu bir evde yaşama fırsatınız var, ne kadar güzel değil mi… Eve yerleştiniz ama bir sorun var, evde internet yok! Yerleşim yerinden uzakta olduğunuz için altyapı da yok!

Ya da dünyanın ekstrem coğrafyalarını ve oralarda çalışma yürüten bilim insanlarını düşünün. İnternet onlar için bir zorunluluk. Ama altyapı çalışmalarının dünyanın her yerine ulaşmasını sağlamak hem çok zorlu hem de çok masraflı. Bu durumun farkında olan SpaceX şirketi dünyanın her yerine internet erişimi sağlamanın başka bir yolunu buldu ve Starlink projesini başlattı.

Starlink projesi nedir?

Starlink uydu interneti erişimi sağlamak üzere inşa edilmiş bir uydu takımyıldızıdır. Takımyıldızı, yer istasyonları ile birlikte çalışacak ve seri olarak üretilen binlerce küçük uydudan oluşacak.

2020 yılı Eylül ayı itibarıyla SpaceX 775 uyduyu konuşlandırdı. Ayrıca yine bu aydan itibaren her iki haftada bir gerçekleştirilecek fırlatmalarda, fırlatma başına 60’tan fazla uydunun yerleştirilmesi planlanmaktadır. Toplamda ise 2020’lerin ortalarında 12.000 uydu konuşlandırılarak, ardından toplam uydu sayısının 42.000’e çıkarılması planlanmaktadır. İlk 12.000 uydunun üç yörünge üzerinde bulunması planlanmaktadır: üç yörüngenin ilki yerden 550 km. yükseklikte ve toplam 1.600 uydunun bulunduğu bir yörünge, ardından 1.550 km. irtifada yaklaşık 2.800 K_u– ve K_a-band spektrum uydularının bulunduğu başka ikinci bir yörünge ile 340 km. yükseklikte yaklaşık 7.500 V-band uydularının yerleştirilmesi şeklindedir. Uyduların ticari olarak kullanılmasına ise 2020 yılında başlanabileceği öngörülmektedir.

Gerçekleştirilecek bu girişimle beraber olarak, binlerce uydunun 340 ila 1.550 km arasındaki yörüngeye yerleştirilecek olmasının gökbilim üzerinde olası etkilerinin olabileceği ve uzun vadede uzay çöplüğü oluşacağı endişelerine yol açmıştır. Tartışmalar sürmektedir…

Uydu takımyıldızın tasarlanması, inşa edilmesi ve konuşlandırılması için on yıllık sürenin gerektiği, projenin toplam maliyetinin ise Mayıs 2018’de SpaceX’e 10 milyar ABD dolarına mâl olacağı tahmin ediliyordu. Ürünün geliştirilmesine 2015 yılında başlandı ve 2018 yılı Şubat ayında ilk iki prototip uydu test uçuşu ile denendi. İkinci test uyduları seti ve ilk büyük çaplı konuşlandırma ise 60 adet küçük uydu barındırıyordu ve bu uçuş 24 Mayıs 2019 (UTC) tarihinde gerçekleştirildi. Starlink araştırma, geliştirme, üretim ve yörünge kontrol operasyonlarının tamamı Redmond, Washington’da bulunan SpaceX uydu geliştirme tesislerinde yapılmaktadır.

Nisan 2019’da FCC, SpaceX’e yaklaşık 12.000 uydunun yörüngeye yerleştirilmesi için izin vermiştir. 24 Mayıs 2019 tarihinde 60 uydu bir Falcon 9 fırlatma aracı ile yörüngeye gönderilmiştir.

Starship projesinin tamamlanmasıyla her kalkışta 400 uyduyu yerleştirmeyi planlanmaktadır.

Mart 2020 yılında yayınladığı habere göre günde 6 uydu üretebilmektedir.

-Toplam atılan uydu sayısı (25 Kasım 2020) : 955

-Toplam yörüngeye yerleştirilen uydu sayısı (25 Kasım 2020) : 901

-Toplam yörüngeye yerleştirilemeyen uydu sayısı (14 Kasım 2020) : 54

Aralık 2021 tarihine kadar 11 sefer yapılacak ve 660 uydu daha yerleştirilmiş olacak.

Ayrıca SpaceX’in verdiği bilgilere göre; kullanım ömrü dolan uydular yörüngeden ayrılacak ve yerleşik tahrik sistemlerini kullanacak. Aksi bir durumda da Dünya atmosferinde 1-5 yıl arasında yanacaklar. SpaceX uzayda enkaz oluşmaması için çalışmalarını sürdürdüğünü bu alanda öncü olduğunu belirtiyor.

Starlink şu anda hem yerel (ABD) hem de uluslararası olarak beta hizmetini sunmakta. Bu hizmetten yararlanmak için gerekli şartlar SpaceX ve Starlink Web sitelerinde belirtilmiştir.

Beta kullanıcıları Starlink’ e nasıl erişim sağlamakta?

Tabi ki en başta Starlink Projesinde beta kullanıcısı olmalısınız. Daha sonrası donanımsal araçların kurulumu ile ilgili. Yüzeysel olarak bahsetmek gerekirsek, bunun için güçlü bir alıcıya ihtiyacımız var, evlerimizdeki antenlere benzetebiliriz bu alıcıyı. Bu alıcı yardımıyla Starlink uydularına bağlanıyoruz, daha sonra bu alıcıdan aldığımız sinyalleri bir dağıtıcı vasıtasıyla interneti kullanacağımız aygıtlara yönlendiriyoruz. Kurulumu oldukça basit olan bu sistem gelecekte internetsiz yer kalmaması için büyük umutlar vaat etmekte.