HAVA ARAÇLARI-5/7

Merhaba arkadaşlar,

Hava Araçları yazı dizimizin sıradaki içeriği ‘hedef uçaklar ve eğitim araçları’ olacak.

1-ŞİMŞEK:

ŞİMŞEK Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) hava savunma birliklerinin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 2009 yılında Araştırma ve Geliştirme projesi olarak başlatılmış özgün TUSAŞ tasarımıdır.

Müşteri ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilir açık mimari yapıda tasarlanmakta olan ŞİMŞEK Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi; hava-hava, satıh-hava, uçaksavar ve füze sistemleri ile atış ve radarla takip eğitimlerinde kullanılacak, muharip uçakların ve füzelerin uçuş karakteristiklerine yakın özelliklere sahip, Yüksek Hızlı Hedef Uçak ihtiyaçlarını karşılayacaktır.

Şimşek hedef uçak sistemi, dünyada ilk kez aktif olarak keşif, istihbarat ve gözlem için kullanılan MALE sınıfı bir İHA’dan(ANKA-B) fırlatıldı.

Genel özellikleri:

• 45 dakika havada kalma süresi
• Azami hız 400 kts
• 1000ft (350m) ile 15000ft (4500m) (ASL) irtifalar arasında görev kabiliyeti
• Menzil 50 km
• Fırlatıcı ile kalkış
• Paraşüt ile karaya veya denize iniş
• Gemi helikopter platformlarından kalkış ve kontrol
• İleri kompozit teknolojileri ile üretilmiş yapı
• Askeri standartlara uyumluluk
• Özgün “YKİ Uçuş Kontrol Sistemi” ve “Otopilot Sistemi” sayesinde kalkış ve iniş dâhil rota / yön / hız / irtifa tutma modları ile tam otonom uçuş kabiliyeti
• Yer Kontrol İstasyonu ile görev öncesi planlama ve kontrol, uçuş esnasında değiştirebilme özelliği
• Eve Dönüş ve Acil İniş Modları ile acil durumlarda önceden belirlenmiş eve dönüş noktasına gelerek otomatik iniş
• Gerçek zamanlı kriptolu sayısal uçuş verisi telemetreleri kaydetme ve sonradan oynatabilme
• Sayısal harita otomatik tanıma

Faydalı Yükler:

• Pasif Radar İz Artırıcı

İlave Faydalı Yük Entegrasyon Çalışmaları:

• MDI
• CMDS
• Duman jeneratörü
• Radar Altimetre

2-TURNA:

TURNA Hedef Uçak Sistemleri, 1995 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) hava savunma birliklerinin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bir Araştırma ve Geliştirme projesi olarak başlatılmış özgün TUSAŞ tasarımı ve ürünüdür.

Müşteri ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilir açık mimaride olan Sistem; düşman uçak ve füzelerini simule edebilme, yüksek manevra kabiliyeti, yüksek hızı, kolay kullanımı, düşük görev riski, modülerliği ve maliyet etkinliği ile operasyonel ortamlarda gerçekleştirilen atışlı görevlerde etkinliğini ispatlamıştır.

TURNA Hedef Uçak, yine milli imkânlarla TEI tarafından geliştirilen 90 libre itme gücünde, 6500 maksimum pervane devrine sahip TP-38 turboprop motor kullanılmaktadır.

Turna sınıfındaki diğer uçaklar gibi bir meydandan kalkmak yerine mancınık ya da katapult adı verilen bir fırlatma rampasından fırlatılmaktadır. Böylece kalkış mesafesi kısaltılmakta, uçağın her yerde kullanımı sağlanmaktadır. İniş sistemi için ise gaz patlamalı bir paraşüt kullanılmaktadır.

Genel özellikleri:

• 90 dakika havada kalma süresi
• Azami 335 km/sa hız (180kts)
• 12.000+ ft servis tavanı
• 70 kg azami kalkış ağırlığı
• 50+ km menzilli veri linki
• Fırlatıcı ile kalkış, paraşüt ile karaya veya denize iniş
• Donanma gemi platformlarından kalkış ve kontrol
• İleri kompozit teknolojileri ile üretilmiş yapı
• MIL-STD-810F ve MIL-STD-461 askeri standartlara uyumlu
• NATO NSN standartlarında kodlanmış
• Kalkış ve iniş dahil, Yer Kontrol İstasyonu (YKİ) ile tam otonom uçuş ve seyrüsefer
• 255 görev noktasına kadar önceden programlı görev noktası tanımlama, uçuş anında değiştirebilme
• Faydalı Yükler: Skor Kaydedici Sistem, Manş, Termal Isı Kaynağı, Radar İz Artırıcı
• Eve Dönüş ve Acil İniş Modları ile önceden belirlenmiş eve dönüş noktasına gelerek otomatik iniş
• EMI/EMC korumalı Konteyner/Mobil araç/Portatif Yer Kontrol İstasyonu ile görev planlama ve kontrol
• Gerçek zamanlı kriptolu sayısal uçuş verisi telemetreleri kaydetme ve sonradan oynatabilme
• Sayısal harita otomatik tanıma

Faydalı yükler:

• Çekili yük ile; SKS, Manş ve Isı kaynağı.
• Uçak üzerinde; Pasif Radar İz Arttırıcı (Luneberg Lens), Isı Kaynağı ve İz dumanı

Kaynakça;

• https://www.tusas.com/
• http://www.millisavunma.com/
• https://www.ssb.gov.tr/

Bir sonraki yazımda konumuz ‘hava araçları alt sistemleri’  olacak.

Bir önceki yazım;

HAVA ARAÇLARI-4/7