Evrendeki Yeni Gözümüz

tarafından Canan Ülger
0 yorum 344 görüntüleyenler

EVRENDEKİ YENİ GÖZÜMÜZ

      Uzay araştırmalarının yeni gözdesi olacak James Webb Uzay Teleskobu, 25 Aralık 2021 tarihinde Türkiye saatiyle 15.20’de dünyanın en büyük roketlerinden olan Ariane 5 roketiyle Fransız Guyanası’ndaki Kourou Uzay Üssü’nden fırlatıldı. NASA, Avrupa (ESA) ve Kanada (CSA) uzay ajanslarının ortaklığı ile yapımına 2004 yılında başlanan teleskobun 2018 yılında fırlatılması bekleniyordu ancak bazı teknik aksamalar ve pandemi dolayısıyla 2021 yılına ertelenmişti. Aralık 2021 tarihine kadar Webb Uzay Teleskobu’na yaklaşık 10 milyar dolarlık sermaye harcandı.

      Webb Uzay Teleskobu üzerine konuşulacak çok şey var. Öncelikle Webb Uzay Teleskobu daha önce fırlatılan ve şu zamana kadar ki en büyük uzay teleskobu olan Hubble Uzay Teleskobu’ndan çok daha büyük, bu sayede Webb Uzay Teleskobu, Hubble Uzay Teleskobu’nun yerini alacak gibi görünüyor. Webb Uzay Teleskobu evrenin derinliklerindeki sırları çözmek, evrenin yaklaşık 13,7 milyar yıl önce oluşumuna sebep olan Büyük Patlama’dan (Big Bang) sonra galaksilerin zaman içindeki evrimini, bu galaksilerin de içerisinde bulunan yıldız sistemleri ve gezegenlerin nasıl doğduğunu, büyüdüğünü, geliştiğini ve son bulduğunu tespit etmemizi ve bilinen evren tanımının değişmesini sağlayacak. Kısacası Webb Uzay Teleskobu, bilimde bir dönüm noktası olacak.

 

james-webb-uzay-teleskobu-tarihi

James Webb Uzay Teleskobu'nun Hubble Uzay Teleskobu'ndan Farkı Nedir ?

      Daha önce de söylediğimiz gibi Webb Uzay Teleskobu, Hubble Uzay Teleskobu’ndan çok daha büyük. Bunun yanında Hubble Uzay Teleskobu dünya atmosferinin yaklaşık 560 kilometre üstünde bulunuyorken, Webb Uzay Teleskobu 25 Aralık 2021 tarihinde fırlatıldıktan sonra,  Dünya‘nın yörüngesinin 1,5 milyon kilometre ötesinde L2 (Lagrange Noktası 2) yörüngesine oturacaktır. Dünyadan bu denli uzak bir yörüngeye doğru yol aldığı sırada meydana gelebilecek herhangi bir teknik aksaklık, Webb Uzay Teleskobu’na müdahale edemememize neden olabilir. Tüm olumsuzlukların ve teknik aksaklıkların en aza indirilmesi için bu konu üzerinde çok fazla çalışılmıştır. Webb Uzay Teleskobu’nun yörüngeye oturduktan sonra herhangi bir olumsuzluk sonucu doğru çalışmaması durumunda mühendislerin bulduğu çözüm ise bir hayli ilginç. Böyle bir durumda teleskopu sarsmak veya saat yönünde dönüyorsa, saat yönünün tersine hızlıca döndürmek gibi çözümler düşünülmüş. Ayrıca Webb Uzay Teleskobu’nun Hubble Uzay Teleskobu’ndan en temel farkı, evreni kızılötesi görecek şekilde optik donanımlara sahip olmasıdır. Kızılötesi görecek şekilde ayarlanması çok büyük bir avantaj çünkü galaksilerin oluşumundan günümüze kadar galaksilerden yayılan ışığın uzayda aldığı yol arttıkça ışığın algılanan dalga boyu da kırmızıya yani kızılötesine kayar.

James-Webb-Uzay-Teleskopu

James Webb Uzay Teleskobu'nu Özel Kılan Nedir ?

      James Webb Uzay Teleskobu 25 m²’lik ışık toplama kapasitesine sahip 18 adet aynadan oluşur. 18 aynanın her biri altıgen levha şeklinde altın kaplama ve ana maddesi berilyumdur. Altın kaplama olmasının sebebi altının kızılötesi ışığı çok iyi yansıtmasından dolayıdır. Berilyum kullanılmasının sebebi ise uzaydaki ortam sıcaklığındaki büyük değişimlere toleransının yüksek olması ve yapısını koruyabilmesidir. Teleskobun 6,5 metre çapındaki ana aynası, bu 18 aynanın birleştirilip tek bir ayna haline getirilmesiyle oluşturulmuştur. Ana aynaya gelen kızılötesi ışınların infrared kameraya ulaştıktan sonra kameranın doğru çalışabilmesi için ortam sıcaklığının mutlak sıfır noktasına çok yakın bir sıcaklıkta olması gerekir. Bunu sağlayabilmek için teleskobun tasarımına kriyojenik soğutma sistemi ve tenis kortu büyüklüğünde 5 katmandan oluşan güneş koruma kalkanları eklenmiştir. Bu sistem sayesinde teleskobun bulunduğu taraftaki ortam sıcaklığı -263 °C olur.

      Tüm bu mühendislik harikası tasarımlar sonucu ortaya çıkan James Webb Uzay Teleskobu, bilimde büyük bir sıçramayla bilinmezliklerle dolu evrenin karanlık yönlerini aydınlatarak görmemizi sağlayacak ve bizi 13,7 milyar yıl öncesinde başlayan bir hikayeyle tanıştıracak.

james-webb-teleskopunun-gorevi-nedir

Beğeneceğinizi düşündüğümüz yazılar